Λίγο πολύ κάθε λάτρης της κορεατικής κουλτούρας έχει ακούσει για τη Δυναστεία Joseon. Αυτό όμως που ίσως δεν είναι τόσο γνωστό γι’ αυτήν την ιστορική περίοδο είναι πως ήδη από την αυγή της στα τέλη του 14ου αιώνα όχι μόνο άλλαξε άρδην όλες τις πρακτικές του παρελθόντος αλλά υπήρξε και ο καταλύτης για μια ανεπανάληπτη πολιτιστική αναγέννηση. Βραχίονας αυτής της εξέλιξης υπήρξε φυσικά και η παραδοσιακή κορεατική ζωγραφική, με κυρίαρχη μορφή την τοπιογραφία και συνδέοντας πάντα την τέχνη με τη φιλοσοφία.
Όπως στην περίπτωση του Irworobongdo.
Το Irworobongdo (일월오봉도) είναι ένα διαχωριστικό εσωτερικού χώρου/πτυσσόμενο παραβάν που βρισκόταν πάντα πίσω από το Eojwa (‘Θρόνος του Φοίνικα’), όπως αποκαλούνταν ο βασιλικός θρόνος κατά τη διάρκεια του Joseon. Η ονομασία του σημαίνει ‘Ζωγραφιά του Ήλιου, της Σελήνης και των Πέντε Κορυφών’ και ακριβώς αυτά απεικονίζονται επάνω του με περίσσεια τέχνη. Παραλλαγές της ονομασίας του είναι ‘Irwoldo’ (일월도 – ‘Ζωγραφιά του Ήλιου και της Σελήνης’) ή ‘Irwolgonryundo’ (일월곤륜도 – ‘Ζωγραφιά του Ήλιου, της Σελήνης και του Όρους Κουνλούν’).
Πιο συγκεκριμένα, το μαγευτικό του τοπίο αποτελείται από έναν κόκκινο ήλιο στα δεξιά κι ένα λευκό φεγγάρι στα αριστερά σε μπλε φόντο, πέντε ψηλές βουνοκορφές και δύο ποτάμια που καταλήγουν σε καταρράκτες, ενώ τη σύνθεση συμπληρώνουν δύο δέντρα. Για να διατηρηθούν τα έντονα, κορεσμένα χρώματα της ζωγραφιάς χρησιμοποιούνταν κόλλα ζωικής προέλευσης π.χ. από ψάρια. Ακαδημαϊκοί μελετητές έχουν υποστηρίξει ότι τα παραβάν με αυτήν την επισημοποιημένη τοπιογραφία ήταν από τα αναπόσπαστα στοιχεία της αίθουσας του θρόνου και ότι σημειολογικά παραπέμπουν στην πολιτική ταυτότητα του Joseon. Με άλλα λόγια, ο ήλιος και το φεγγάρι συμβολίζουν το βασιλιά-yang και τη βασίλισσα-yin, υπό την έννοια του ότι οι ενέργειες yang και yin πάντα αλληλοσυμπληρώνονται και μαζί αποτελούν τις συνεκτικές δυνάμεις όλου του σύμπαντος. Οι Πέντε Κορυφές υποδηλώνουν ένα μυθικό μέρος, κάτι που μεγεθύνει ακόμα περισσότερο τη μεγαλοπρέπεια της βασιλικής αυλής του Joseon. Εναλλακτικά, έχει προταθεί πως του Irworobongdo αντικατοπτρίζει την εύνοια των ουρανών προς την Κορέα και την έτσι νομιμοποιημένη, ανελλιπή προστασία του ηγέτη της. Καθισμένος στο θρόνο του και μπροστά από το Irworobongdo ο βασιλιάς ήταν σαν να αναγόταν αμέσως σε πανίσχυρο σημείο αναφοράς, απ’ όπου όλα πήγαζαν και όπου όλα κατέληγαν.
Σύμφωνα με κάποιους μελετητές, η πρακτική της χρήσης του Irworobongdo οφείλεται στον Jeong Do-jeon, έναν διάσημο λόγιο αξιωματούχο της εποχής που άσκησε καίρια επιρροή στο να υιοθετηθεί ο Νεο-κονφουκιανισμός ως επίσημη ιδεολογία της χώρας. Από την άλλη, υποστηρίζεται πως η πρώτη εμφάνιση του βασιλικού αυτού παραβάν χρονολογείται ίσως μετά τους πολέμους Imjin το 1592, σε μια προσπάθεια επιβεβαίωσης της ισχύος της δυναστείας. Από τις σχετικές εγγραφές του Εθνικού Μουσείου της Κορέας προκύπτει ότι η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του Irworobongdo στο παλάτι έγινε το 17ο αιώνα αλλά πως θα μπορούσε να έχει χρησιμοποιηθεί και νωρίτερα.
Αν και τα επίσημα αρχεία του παλατιού υπονοούν ότι Iworobongdo κατασκευάζονταν διαρκώς, σήμερα έχουν απομείνει περίπου μόνο είκοσι πρωτότυπα. Εξαίσια παραδείγματα αυτών των βασιλικών παραβάν με την τόσο πλούσια, φιλοσοφική σημειολογία μπορεί κανείς να θαυμάσει στα Παλάτια Gyeongbok, Changdeok και Changgyeongung.
Η Πρεσβεία της Κορέας δεν είναι υπεύθυνη για την εγκυρότητα του περιεχομένου και οι απόψεις και συστάσεις που διατυπώνονται αντιπροσωπεύουν τα εμπλεκόμενα άτομα (συντάκτης του κάθε άρθρου) και δεν αποτελούν άποψη ή σύσταση της Πρεσβείας της Κορέας.
Για νέες αναρτήσεις γύρω από την πλούσια κουλτούρα της Κορέας, μείνετε συντονισμένοι εδώ ακολουθώντας το blog μου! (Follow button στα δεξιά της σελίδας)
Άλλα άρθρα μου για την Πρεσβεία της Κορέας στην Ελλάδα:
Ο θρύλος της Arang (Korean Fairytale)
Traditional healing στο Donguibogam!
Daedongyeojido, the Map of the Great East
Ενδεικτικές πηγές
Εικόνα εξωφύλλου
CONSTANTINA MAUD 